Nghe ai đó nhắc đến rau đay là chúng ta lại nhớ đến món canh cua quen thuộc vào những ngày hè nắng nóng. Món canh giải nhiệt một thời gắn liền với tuổi thơ bên mẹ của một số người. Có thể nói với một số người, hình ảnh người mẹ bưng bát canh nóng hổi để lên bàn ăn vừa đúng lúc đi học về là hình ảnh khắc cốt ghi tâm. Mùi canh thơm nứt mũi, vị canh ngòn ngọt ngon từ khivừa chạm môi cho đến khi chúng nằm gọn trong bụng. Tại sao mẹ lại hay nấu món canh này vậy? Loại rau này có tác dụng gì? Cách trồng và chăm sóc chúng có khó không? Cách tự nấu món canh tuổi thơ chuẩn bị như của mẹ có dễ dàng không? Hãy cùng Avi Việt Nam tìm hiểu kỹ hơn nhé!
Canh cua rau đay quen thuộc Về cây rau đay
Đây là loại rau khá quen thuộc trong bữa ăn gia đình người Việt, là một trong các loại cây trồng thuộc họ Đay (Tiliaceae) và có tên khoa học là Corchorus olitorius L.
Chúng sống lâu năm nếu được chăm sóc tốt. Thân cây nhỏ nhắn, không sần sùi với 2 màu phổ biến là xanh lá cây hoặc đỏ nâu. Cây cao tầm 1 – 2 mét với ít nhánh.
Lá cây rau đay có hình trứng với đầu lá nhọn và có những đường gân. Xung quanh mép lá có hình răng cưa, cuống lá ngắn nối cành và lá với nhau. Lá cây là bộ phận hữu dụng nhất của cây.
Nơi những kẽ lá thường mọc ra những bông hoa nhỏ xíu, màu vàng. Hoa có thể mọc thành chùm hoặc riêng lẻ. Cây còn ra quả hình trụ dài với vỏ nhẵn và chứa những hạt li ti màu đen. Những hạt này có thể phơi khô để giống và tiếp tục gieo trồng hoặc dùng để chữa bệnh vì chứa các chất như: corchorosid và olitorisid tốt cho sức khỏe.
Ngày xưa thường dùng rau đay để làm phong phú các món ăn. Nhưng nhờ chứa nhiều dinh dưỡng nên các bác sỹ đã khuyên dùng loại rau này để đem lại những giá trị lớn lao về sức khỏe.
Chúng được trồng và sử dụng quanh năm nhưng vào mùa hè là được tiêu thụ nhiều nhất.
Nơi những kẽ lá thường mọc ra những bông hoa nhỏ xíu, màu vàng. Rau đay có tác dụng gì?
Theo nhiều nghiên cứu, đây là loại rau xanh có chứa nhiều vitamin rất tốt cho cơ thể như vitamin A, vitamin B1, Vitamin B2, vitamin C, vitamin E và những chất thiết yếu khác như canxi, phốt pho, sắt, kẽm và chất nhầy. Do đó, chúng có những tác dụng sau đây:
Nhuận tràng, chống táo bón
Nhờ chất nhầy (khá giống rau mồng tơi) mà rau đay trở thành phương thuốc phòng chống táo bón cực hiệu quả. Loại chất này khi đi vào đường ruột sẽ tạo nên một lớp màng bôi trơn, kích thích nhu động ruột co bóp mạnh mẽ để hoàn thiện chức năng tiêu hóa.
Nhờ đó mà giúp bạn lên lịch đại tiện đều đặn hàng ngày để đào thải chất cặn bã, làm nhuận tràng và không lo chứng táo bón hành.
Thông tiểu, hạn chế viêm nhiễm đường tiết niệu
Nhờ khả năng lợi tiểu mà rau đay giúp thông tiểu, đi tiểu đều đặn hơn. Chính vì vậy, những người đang bị các chứng tiểu rắc, bí tiểu hay đau buốt,… thì đây là loại rau cứu cánh.
Hơn nữa, với đặc tính kháng viêm, loại rau này còn giúp bạn ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu, một trong những chứng gây khó chịu nhất.
Giải nhiệt, tiêu độc
Trong sổ sách y học cổ truyền có ghi chép rau đay mang tính hàn nên những chứng nóng được chúng cân bằng lại. Theo đó, chúng giúp giải nhiệt và tiêu giảm độc rất tốt.
Đây là nguyên nhân tại sao chúng được tiêu thụ nhiều nhất trong mùa hè.
Ngăn ngừa thiếu máu
Nhờ hàm lượng sắt khá nhiều mà rau đay trở thành hiệp sĩ đánh bay nguy cơ thiếu máu của bạn đấy! Theo tính toán, 100gam rau đay đi vào cơ thể là bạn được cung cấp thêm 7mg sắt. Đặc biệt là loại có thân cây màu đỏ tốt hơn màu xanh.
Do vậy mà đây là loại rau tuyệt vời dành cho người thiếu máu cũng như phụ nữ sau sinh.
Một số tác dụng khác
Ngoài những công dụng kể trên, bạn nên dùng rau đay thường xuyên vì những công dụng như: lợi sữa cho mẹ sau sinh, nâng cao sức khỏe tim mạch, chống còi xương, trị hen suyễn, kháng viêm và dùng để xử lý khi bị rắn cắn….
Rau đay đỏ Cách trồng rau đay
Tuy có 2 loại xanh và đỏ nhưng cách trồng chúng đều như nhau. Để trồng rau đay, bạn tiến hành các bước như sau:
Chuẩn bị đất và dụng cụ trồng
Bạn nên chuẩn bị loại đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng. Trước khi trồng bạn nên bón thêm phân hữu cơ để tăng dinh dưỡng cho đất.
Về dụng cụ trồng, bạn chỉ cần tận dụng thùng xốp, khay nhựa hoặc những chậu trồng hoa cũng được miễn đảm bảo có lỗ thoát nước cho cây không bị úng.
Hạt giống
Như đã giới thiệu 2 loại hạt giống rau đay ở trên, tùy nhu cầu mà bạn mua giống. Lựa chọn nơi uy tín để có hạt giống chất lượng.
Trước khi trồng, bạn nên xử lý hạt giống để kích thích nảy mầm nhanh hơn bằng cách ngâm vào trong nước ấm tỷ lệ 2 sôi : 3 lạnh trong khoảng 5 tiếng đồng hồ.
Tiến hành trồng
Cho đất vào khay và san bằng mặt đất rồi tưới lên một lớp nước tạo độ ẩm.
Gieo hạt giống vào đất theo hàng đều nhau. Không gieo dày quá khiến cây thiếu không gian phát triển. Sau khi gieo bạn phủ tiếp 1 lớp đất hoặc tro trấu mỏng lên mặt khay rồi tưới nước.
Đặt khay gieo hạt ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời chiếu thẳng vào. Tưới nước hàng ngày để cây nảy mầm và phát triển thành cây con.
Trồng rau trong thùng xốp Kỹ thuật chăm sóc
Đây là loài cây dễ trồng, dễ chăm sóc nên bạn chỉ cần lưu ý như sau:
- Mỗi ngày tưới cây 1 hoặc 2 lần vào sáng sớm hoặc chiều mát để cây đủ nước phát triển.
- Vào những ngày mưa, bạn nhớ kiểm tra điều chỉnh lượng nước trong khay rau, kiểm tra lỗ thoát nước có hoạt động không để không gây thối rễ.
- Trong quá trình cây phát triển, nếu thấy cây mọc chen chúc nhau, bạn nên bứng gốc trồng vào khay mới để giãn khoảng cách giữa các cây ra.
- Xới xáo đất thường xuyên mỗi tuần 2 lần đến khi cây đã cao lớn.
- Rau đay là loại rau ít bị sâu bệnh tấn công. Nếu có thì chỉ là những bạn sâu khoang ăn lá. Loại sâu này không nguy hiểm nên bạn chỉ cần dùng biện pháp thủ công để bắt và tiêu diệt chúng. Nếu bị tấn công nhiều, bạn có thể dùng những loại thuốc trừ sâu sinh học để phun lên lá và thân cây. Tuyệt đối không nên dùng hóa chất hay thuốc trừ sâu độc hại nhé!
Thu hoạch
Chỉ sau chưa đầy 2 tháng từ ngày gieo trồng là bạn có thể thu hoạch những rổ rau đay xanh mướt.
Khi thu hoạch bạn nên cắt ngọn để cây tiếp tục cho nhiều nhánh. Một lần trồng bạn sẽ thu hoạch được khá lâu đấy!
Thu hoạch rau sau chưa đầy 2 tháng Cách nấu canh cua rau đay chuẩn vị mẹ nấu
Đây là cách nấu mình học được từ mẹ mình để tự nấu trong quãng thời gian xa nhà đấy.
Nguyên liệu:
Bạn cần chuẩn bị những nguyên liệu sau: 1 mớ rau đay, 3 lạng cua xay, 1 quả mướp hương (để bát canh dậy mùi thơm), 1 mớ mồng tơi và các gia vị cần thiết.
Cách nấu
- Cho cua xay vào 500ml nước lọc, dùng đũa khuấy đều tay. Dùng rây lọc lấy nước cốt và bỏ xác.
- Sơ chế rau sạch sẽ rồi thái miếng nhỏ.
- Nấu nước cua với lửa nhỏ để không bị tràn. Khi nước sôi, riêu kết thành khối thì cho mướp vào đun sôi lại.
- Khi thấy mướp đã chín tới, bạn cho rau đay cùng với mồng tơi vào, nêm nếm vừa ăn rồi khuấy nhẹ nhàng trên lửa nhỏ khoảng 2 phút rồi tắt bếp.
- Sau đó, tùy khẩu vị gia đình mà bạn cho thêm tiêu, ớt hoặc chút mắm nêm cho dậy mùi hấp dẫn.
Với món canh này bạn dùng với cơm nóng kết hợp thêm cà pháo mắm nêm và dùng khi còn nóng là ngon nhất nhé!
Canh cua rau đay ăn với cơm nóng và cà pháo mắm nêm Tóm lại, rau đay là loại rau ăn lá ngon, có tính mát nên giúp thanh nhiệt, giải độc, cung cấp lượng sắt dồi dào cho cơ thể. Ngoài ra, chúng còn có tác dụng kháng viêm lợi tiểu, chống táo bón, hỗ trợ tim mạch, trị hen suyễn, lợi sữa cho mẹ sau sinh, chống còi xương ở trẻ nhỏ… Bạn có thể dễ dàng trồng và chăm sóc chúng tại nhà để cả gia đình có những món ăn ngon ngọt với loại rau hữu ích này.
Chúc bạn và gia đình luôn dồi dào sức khỏe!